Crisis laat zorg niet onberoerd

Krachtdadig ingrijpen van centrale banken van Tokio tot Washington ten spijt, het blijft hommeles op de internationale financiële markten. Nu is het verzekeraar AIG die met een noodkrediet van 80 miljard dollar voor omvallen behoed moet worden.
AIG is een interessante casus. Met de verkoop van schade-, levens en collectieve ziektekostenverzekeringen heeft AIG zich de afgelopen decennia ontwikkeld tot een van de grootste financiële instellingen ter wereld. De bedrijfsstrategie was vooral gericht op het drukken van de kosten. Intern blonk het bedrijf uit door hypercompetitiveness. Een veelzeggende anekdote over deze modus operandi is terug te vinden op het weblog van Joe Paduda.
Als kampioen kostenreductie werd AIG de lieveling van beleggers. Verzekerden en medische leveranciers waren minder enthousiast. Zo goed als AIG was in kostenreductie, zo slecht was de verzekeraar in investeren en het uitbetalen van schadeclaims. Nu krijgt de Amerikaanse belastingbetaler de rekening van dit commerciële succesverhaal gepresenteerd.
Dit werpt ongetwijfeld zijn schaduw vooruit op de hervorming van het gemankeerde Amerikaanse zorgverzekeringsstelsel. Als de Amerikaanse overheid in het huidige tempo geld blijft uitgeven om marktpartijen overeind te houden, zal er voor dit streven weinig geld overblijven.
De crisis in de financiële wereld heeft ook zo zijn weerslag in Nederland. De slecht getimede versmelting van ABN AMRO en Fortis doet beide banken nog eens al hun grote accounts tegen het licht houden. Met een leensom van zo’n 150 miljoen euro hoort de bouw van het Orbis Medisch Centrum in Sittard hier zeker bij. In Sittard mogen ze dan dromen van topreferente behandeling van rijke Chinezen en Saudi’s, voorlopig is de geldkraan dicht gedraaid. Pijnlijk misschien, maar ook dit is de marktdynamiek die zorgbestuurders zich zo graag laten aanleunen.

Kritiek op topinkomens leidt tot beroepsverbod

Lars Nieuwenhoff is een held van het vrije woord. Misschien zelfs wel een martelaar. De directeur facilitaire zaken van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem heeft een ingezonden brief in dagblad de Gelderlander in ieder geval met ontslag moeten bekopen. In de gewraakte brief laakt Nieuwenhoff het feit dat medisch specialisten in de discussie over topinkomens in de zorg buiten schot blijven, terwijl ze zonder uitzondering grootverdieners zijn.

Daar heeft Nieuwenhoff een punt. Een van de redenen dat zorgbestuurders zulke exorbitante bedragen verdienen is dat ze niet willen onderdoen voor de medisch specialisten. Bestuurders met een klein salarisstrookje worden door de specialisten niet helemaal au serieux genomen. En dat terwijl ze toch al zo'n moeite hebben om hun gezag tegenover de medische staf te laten gelden.

Dat blijkt ook maar weer in het Slingeland. In plaats van pal te staan voor een collega-bestuurder en een vrij discours, wist de raad van bestuur niet hoe ze snel ze Nieuwenhoff de wacht moest aanzeggen. Volgens de RvB heeft Nieuwenhoff het vertrouwen geschaad door de brief niet eerst intern aanhangig te maken. Een drogreden, want in dat geval was Nieuwenhoff gewoon in stilte gelyncht. Het is aannemelijker dat de RvB heeft gehandeld onder druk van een muitende medische staf. De bottom line is dat dokters onder geen beding kritiek op hun salariëring accepteren. En al helemaal niet van de bestuurders die zij in het zadel houden.

Overigens kunnen er vraagtekens worden geplaatst bij het tactisch inzicht van Nieuwenhoff. Als directeur had hij moeten weten dat je het best een kogelvrij vest kunt dragen, wanneer je met specialisten over geld gaat praten. De oproep om hun salaris met dertig procent te korten is dan ook ronduit suïcidaal. Tenzij Nieuwenhoff bewust op een beroepsverbod heeft aangestuurd. Gezien de wankele ontslaggrond staat het buiten kijf dat Nieuwenhoff een flinke zak met geld meekrijgt nu hij er bij het Slingeland uit gebonjourd wordt.